ప్రస్తావన

కథలు కానీ, కవితలు కానీ పుట్టడానికి ఒక చిన్న సందర్భం చాలు. అది మనసుకు హత్తుకుంటే దాన్ని అనుభవించిన మనసు దాని గురించి తన ధాటీలో ఆలోచిస్తూ, రంగులు పులమగలిగే శక్తి మనసుకుంది.
ఈ పుస్తకంలో జరిగినదీ అదే.
మనందరికీ సావిత్రీ సత్యవంతుల కథ ఒక పురాణ కథగా తెలుసు. అల్పాయుష్కుడైన సత్యవంతుడి ప్రాణాలను అతడి ఆయుష్షు తీరిపోగానే తీసుకువెళ్ళడానికి వచ్చిన యమధర్మరాజు వెంటబడి, తన తార్కికమైన ప్రశ్నతో తికమకపెట్టి తన పతి ప్రాణాలను తిరిగి తెచ్చుకున్న పతివ్రతగా మనం సావిత్రిని ఎరుగుదుము. ఈ కథను పురాణాల్లోనూ, వీధి నాటకాల్లోనూ, చలన చిత్రాలలోనూ మనం చిన్నప్పటినుండి చూశాము. సావిత్రిని సాధ్వీమణిగా గుర్తించాము కూడా. మన మహిళలు తమ సౌభాగ్యం కోసం జ్యేష్ఠ శుద్ధ పౌర్ణిమనాడు వట సావిత్రీ వ్రతాన్ని చేసుకుంటారు. ఇక్కడ మనం ఎంతసేపూ ఆమె పాతివ్రత్యం గురించి, ఆమె యొక్క తెలివి గురించి మాత్రమే మాట్లాడుకుంటాం.
కానీ “రవిగాంచనిది కవి గాంచును” అన్నట్టు రామమోహన్ గారు తమ కవి హృదయంతో సావిత్రీ సత్యవంతుల ప్రథమ పరిచయాన్ని తిలకించారు. ఒక మహిళ తన బుద్ధిబలంతో పతి ప్రాణాలను తిరిగి పొందడం వలన ఎంత పేరు ప్రఖ్యాతులు గాంచిందో, అలా ప్రాణాలను తిరిగి పొందిన ఆ భర్త కూడా అంతే పేరున్నవాడుగా మనం పరిగణించాలి. అలాంటి పురాణ వ్యక్తుల ప్రథమ పరిచయం ఒక మహత్తర ఘటనకు దారితీయడం జరిగిందన్నాక ఆ...